ପଖାଳ ଭାତ ରେସିପି ଓଡ଼ିଆରେ – ଓଡ଼ିଶାର ପରମ୍ପରାଗତ ଠଣ୍ଡା ଭୋଜନ
ପଖାଳ ଭାତ ଓଡ଼ିଆ ଘରୋଇ ରସୋଇର ଏକ ଅଂଶ ଅଟୁଟ ଅଂଶ। ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁର ତାପ୍ତିକ ଦିନରେ ଠଣ୍ଡା ଓ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଭୋଜନ ବାବଦରେ ଭାବିଲେ, ପଖାଳ ଭାତ ପ୍ରଥମେ ମନେ ପଡ଼ିଯାଏ। ଏହା ଏକ ସରଳ, ପାଚ୍ୟ, ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଓଡ଼ିଆ ଖାଦ୍ୟ, ଯାହା ପକା ଭାତକୁ ଜଳ ଓ କେବେ କେବେ ଦହି ସହିତ ମିଶାଇ ବନେଇଯାଏ।
ପଖାଳର ଇତିହାସ
ପଖାଳ ଭାତର ଉଦ୍ଭବ ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ଗାଁ ଘରକୁ ଘୁଞ୍ଚି ଯାଏ। ଗରମ ତାପମାତ୍ରା ଓ କଠିନ ଶାରୀରିକ ଶ୍ରମ ସହ ମିଶି, ଲୋକେ ଏକ ସହଜ ଓ ଠଣ୍ଡା ଭୋଜନ ବିକାଶ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଶରୀରରେ ଉତ୍ତାପ ଘଟେଇବାରେ ସହାୟକ ଥିବ। ଆଜି ସେହି ପଖାଳ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ପରିଚିତ ଓଡ଼ିଆ ଖାଦ୍ୟ ହୋଇଯାଇଛି।
ପଖାଳର ପ୍ରକାର
ଓଡ଼ିଆ ପଖାଳ ମାନେ କେବଳ ଜଳ ଭାତ ନୁହେଁ – ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଅଛି, ଯାହା ଗୃହର ଚ଼ାକୁଆ ରୋଚନା ଅନୁଯାୟୀ ବିଭିନ୍ନ ଢଙ୍ଗରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ।
1. ସାଧା ପଖାଳ
ଏହା ସର୍ବସାଧାରଣ ପ୍ରକାରର ପଖାଳ, ଯାହା ଗରମ ଭାତକୁ ଥଣ୍ଡା ଜଳ ଭରି ବନେଇ ଖାଯାଏ। ତା’ପରେ ଲୁଣ ଓ କେବେ କେବେ ଛେନା ପୋଡା, ବେଗୁନ ପୋଡା, ବଡି ଚୁରା, ଆଲୁ ଭରତା ସହିତ ଖାଯାଏ।
2. ବସି ପଖାଳ
ଏହି ପଖାଳ ପୂର୍ବଦିନର ଭାତକୁ ରାତିରେ ଜଳ ଭରି ରଖି, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦିନ ଖାଯାଏ। ଏହି ପଖାଳ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଓ ପାଚନ ସହାୟକ ବୋଲି ମନାଯାଏ।
3. ଦହି ପଖାଳ
ଏହା ଦହି ଓ ଜଳ ମିଶାଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ଦହି ଥିବା ଦ୍ୱାରା ଏହି ପଖାଳ ଅଧିକ ଛିଳା ଓ ଟଙ୍କା ହୁଏ। ହରି ଲଙ୍କା ଓ ଅଦା ଚିରି ମିଶାଇଲେ ଏହାର ସ୍ୱାଦ ବଢିଯାଏ।
4. ସଜା ପଖାଳ
ଏହି ପଖାଳକୁ ଅନେକେ ତରକାରି ଭଜା, ଚଟଣୀ ଓ ତଡକା ଦେଇ ଖାନ୍ତି। ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ତରକାରି, ଯଥା ବେସନ ବଡି, ଉରଦ ଡାଲି ବଡି ଇତ୍ୟାଦି ଏହାର ସହ ଖାଯାଏ।
ପଖାଳ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଣାଳୀ
ଆବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ:
- ପକା ଭାତ – 1 କପ
- ଜଳ – ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁଯାୟୀ
- ଲୁଣ – ସ୍ୱାଦାନୁସାରେ
- ଦହି (ଇଚ୍ଛା କରିଲେ)
- ଛେଦା ହରି ଲଙ୍କା, ଅଦା, ଚୁନା, ଭଜା ଜୀରା
ପ୍ରସ୍ତୁତି:
- ଭାତକୁ ଏକ ଡେଙ୍ଗା ଅଥବା ବଡ଼ ବାଟିରେ ରଖନ୍ତୁ।
- ତା’ପରେ ଉପରେ ଠଣ୍ଡା ଜଳ ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ଲୁଣ ମିଶାନ୍ତୁ।
- ଚାହାଁଲେ ଦହି ମିଶାଇ ପାରିବେ।
- ଚୁନା, ଲଙ୍କା, ଅଦା ଓ ଜୀରା ଛିଟିଆନ୍ତୁ।
- ପଖାଳକୁ ବଡି ଚୁରା, ବେଗୁନ ପୋଡା, ଆଲୁ ଭରତା ସହିତ ପରିବେଷଣ କରନ୍ତୁ।
ପଖାଳର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଲାଭ
- ଶରୀରକୁ ଠଣ୍ଡା ରଖେ
- ପାଚନ ସହାୟକ
- ହାଇଡ୍ରେସନ ବଢ଼ାଏ
- ଅମ୍ଲପିତ ଓ ଗ୍ୟାସ ରୋଗ ହ୍ରାସ କରେ
- ପ୍ରୋବାୟୋଟିକ ଖାଦ୍ୟ ହେବା ସହିତ ଅନେକ ଉପକାରି
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାଥୀ ଖାଦ୍ୟ
ପଖାଳ ଭାତ ସହିତ ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନ ଖାଦ୍ୟଗୁ